Projektory multimedialne – Najważniejsze parametry

Aby precyzyjnie wybrać odpowiedni do naszych potrzeb projektor multimedialny musimy ustalić które cechy danego urządzenia (parametry) w głównej mierze wpływają na jego użyteczność. Do najważniejszych parametrów technicznych projektora należą:

Jasność – Parametr ten informuje nas jaka jest siła światła projektora wychodząca z jego obiektywu i docierająca do powierzchni ekranu projekcyjnego. Jasność projektorów podawana jest w jednostce opracowanej przez American National Standard Institute (ANSI), którą są ANSI Lumeny. Jednostka ANSI wprowadzona została po to aby sprowadzić do wspólnego mianownika jasności projektorów pochodzących od różnych producentów. Standaryzacja w tym przypadku polega na metodzie pomiarhu siły światła. Metoda pomiarowa w tym przypadku polega na zmierzeniu jasności w 9 różnych punktach obrazu. Dopiero wyciągnięta z pomiarów wartość średnia jest podawana jako jasność projektora. Jasność projektora odpowiada za to jak wyraźnie widoczny będzie obraz wyświetlany na ekranie projekcyjnym lub na innej powierzchni. Przy wyborze odpowiedniego projektora powinniśmy kierować się zasadą: im silniejsze oświetlenie zewnętrzne tym wyższa powinna być jasność projektora aby obraz był dostatecznie widoczny dla oglądających. Popularne urządzenia do zastosowań biznesowo – edukacyjnych posiadają jasności przeważnie w przedziale od 2000 do 5000 ANSI lumenów. Urządzenia takie przeznaczone są do małej i średniej wielkości sal prezentacyjnych czy klas lekcyjnych, gdzie jednorazowo obraz oglądany jest przez 15 – 20 osób i wyświetlany jest na ekranie często nie przekraczającym 300 cm szerokości. W przypadku większego audytorium, np auli uniwersyteckiej i często większego ekranu (400 – 600 cm w podstawie) konieczny będzie projektor z siłą światła pomiędzy 4500 a nawet 10.000 ANSI lumenów. Odwrotną sytuację mamy w przypadku zastosowań w kinie domowym, gdzie często projektor pracuje w warunkach całkowitego zaciemnienia, wówczas jasności wystarczające do komfortowego odbioru wyświetlanego materiału często nie przekraczają 1800 – 2000 ANSI Lumenów.

Kontrast – Najprościej pojecie kontrastu w projektorach można wytłumaczyć jako różnicę pomiędzy najjaśniejszym a najciemniejszym punktem na ekranie. W skrajnych przypadkach mówimy tutaj o różnicy pomiędzy czernią a bieląW obecnych czasach producenci projektorów prześcigają się w tym kto z nich zaoferuje urządzenie o wyższym współczynniku kontrastu. W tym momencie należy zwrócić uwagę na metodę pomiarową, która została podjęta do ustalenia tego parametru, i tak wyróżniamy:

  • Metodę Full On / Off – Kontrast podawany jako różnica pomiędzy wyświetlanym obrazem całkowicie białym (On) a całkowicie czarnym (off). Metoda ta nie jest zbyt miarodajna ponieważ w praktyce bardzo rzadko będziemy mieli sytuację, w której wyświetlane będą tak skrajne obrazy.
  • Metoda ANSI – Kontrast podawany jest jako pomiarowa wartość średnia. Pomiar odbywa się poprzez zmierzenie siły światła na powierzchni wyświetlonej szachownicy z naprzemiennie ułożonymi polami białymi i czarnymi (9 pól). średnią wartość z pól białych oraz średnią wartość z pól czarnych przyjmuje się do obliczenia faktycznego kontrastu projektora. Metoda ta pozwala użytkownikowi na właściwe porównanie modeli projektorów różnych producentów.

Plansza do pomiaru kontrastu metodą ANSI. 

Rozbieżność metod pomiarowych sprawia, że projektory dostępne na rynku wykazują się najróżniejszymi współczynnikami kontrastu. W specyfikacjach spotkać można wartości od 500 : 1 do nawet 3000 : 1. Prawidłowością jest, że z reguły wyższym współczynnikiem kontrastu wykazują się projektory wykonane w technologii DLP, natomiast niższym współczynnikiem kontrastu wykazują się projektory wykonane w technologii 3LCD. Różnice wynikają z odmiennej konstrukcji układu optycznego oraz mechanizmu generowania obrazu. Współczynnik kontrastu wpływa bezpośrednio na jakość oglądania wyświetlanego obrazu, jego szczegółowość oraz odporność na oświetlenie zewnętrzne. Prawdą jest jednak, że tak naprawdę oko ludzkie posiada czułość kontrastową na poziomie 300:1 co w połączeniu z jakimkolwiek oświetleniem otoczenia czyni wyniki wyższe od tej wartości czysto teoretycznymi. Należy podkreślić również, że zdolność kontrastowa oka ludzkiego spada wraz z wiekiem.

Rozdzielczość – Najprościej można powiedzieć, że rozdzielczość to ilość pikseli na ekranie projektora. Jeżeli zatem na określonej powierzchni mamy określoną ilość pikseli łatwo wywnioskować, że im wyższa rozdzielczość czyli im więcej pikseli na ekranie tym lepiej. Wyższa rozdzielczość daje również możliwość uzyskania większego obrazu przy zachowaniu tej samej szczegółowości obrazu. W przypadku projektorów mamy do czynienia z dwoma typami rozdzielczości:

  • Rozdzielczość natywna (rzeczywista) – jest to optymalna rozdzielczość w jakiej pracuje projektor. Inaczej mówiąc to rzeczywista liczba pikseli na matrycy czy chipie projektora. Jeżeli np. posiadamy projektor w rozdzielczości natywnej XGA (1024×768) powinniśmy używać źródła sygnału o tej samej rozdzielczości, wówczas obraz uzyskany na projektorze będzie najbardziej wierny.
  • Rozdzielczość maksymalna (obsługiwana) – jest to nic innego jak informacja o tym jakie maksymalnie (o jakiej rozdzielczości maksymalnie) źródło obsłuży projektor. Jeżeli np. mamy projektor multimedialny który posiada rozdzielczość natywną XGA (1024×768) oraz obsługuje rozdzielczości do UXGA (1600×1200) to oznacza to, że nawet jak podamy do projektora sygnał o rozdzielczości UXGA to i tak zostanie on przeskalowany przez elektronikę projektora i wyświetlony we właściwym formacie ale za pomocą rzeczywistej liczby pikseli.

Zależność wielkości obrazu od rozdzielczości przy tej samej szczegółowości obrazu 

Obecnie na rynku możemy spotkać projektory multimedialne w rozdzielczościach rzeczywistych od SVGA (800×600) do nawet profesjonalnej rozdzielczości 2K (2048×1080). Projektory biznesowe i te przeznaczone dla edukacji przeważnie posiadają rozdzielczość natywną SVGA, XGA lub WXGA. Projektory do kina domowego obsługują dwie popularne rozdzielczości HD, czyli 720p (1280×720) lub 1080p (1920×1080). Z rozdzielczością obrazu wiąże się nierozerwalnie parametr określany jako format obrazu projektora. Format obrazu to nic innego jak stosunek podstawy wyświetlanego przez projektor obrazu do jego wysokości. Wyróżniamy trzy najpopularniejsze formaty obrazu projektorów: 4:3, 16:10, 16:9. Zależności pomiędzy rozdzielczością a formatem obrazu przedstawia tabela poniżej:

Rozdzielczość
Projektora
  Formatobrazu
SVGA (800×600)  4:3
XGA (1024×768)  4:3
WXGA (1280×800)  16:10
720p (1280×720)  16:9
1080p (1920×1080)  16:9